Điện Biên TV - Bản Xôm, xã Thanh An, huyện Điện Biên được xem là một điểm nóng về tệ nạn ma túy từ nhiều năm nay, mặc dù chính quyền địa phương đã có nhiều nỗ lực nhưng cơn lốc ma túy vẫn khiến nhiều gia đình rơi vào thảm cảnh.

Chúng tôi đến với bản Xôm xã Thanh An, huyện Điện Biên, nơi được biết đến là điểm nóng về tệ nạn ma túy. Con đường dẫn vào bản là cánh đồng lúa xanh rì, đang trong thời kỳ chắc hạt, những ngôi nhà sàn, nhà gạch xen kẽ. Nhìn từ ngoài vào bản Xôm thật thanh bình, đúng chất một bản làng vùng lòng chảo Mường Thanh. Nhưng ẩn sau vẻ bề ngoài thanh bình ấy là những cơn sóng ngầm của ma túy. Dọc đường vào bản dưới những vạt cỏ, những vỏ bơm kim tiêm trắng toát. Càng đi sâu vào bản lượng kim tiêm càng nhiều, kim tiêm qua sử dụng vứt bừa bãi khắp nơi. Theo chân đồng chí công an viên, chúng tôi tìm đến nhà bí thư chi bộ Lò Thị Miêm, với nụ cười buồn đồng chí bí thư cho chúng tôi biết: "Bản có trên 40 hộ với gần 1.700 khẩu, trong đó trên 50% là hộ nghèo và hầu hết trong số đó, có liên quan đến ma túy. Mấy năm trở lại đây bản Xôm trở thành nơi tập trung của các con nghiện trong vùng vào chích ma túy".

3 đứa cháu của bà Lò Thị Hán

Ở bản Xôm gần như gia đình nào cũng có người sa vào tệ nạn ma túy, số hộ không có người buôn bán, tù tội, nghiện ngập chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Năm nay ở cái tuổi ngoài 70, bà Lò Thị Hán lẽ ra phải được sum vầy tuổi già bên con cháu. Thế nhưng đã mấy năm qua, bà lần lượt khóc cạn nước mắt bởi thương cho hoàn cảnh éo le của phận già. Bà có 10 người con thì 5 người con đã chết vì căn bệnh thế kỷ, 3 người vào tù, 1 người nghiện, duy nhất chỉ còn một người con sinh sống ở nơi khác là không dính dáng đến ma túy. Giờ đây khi ở cái tuổi thấp thập cổ lai hy, bà vẫn phải còng lưng làm lụng để nuôi 3 đứa cháu bởi bố mẹ chúng người thì ở tù, người đã chết.

Đau lòng hơn, có lẽ là trường hợp của hai anh em Lò Văn Quân Và Lò Văn Anh. Năm nay Quân đang học lớp 7, còn em Anh đang học lớp 3, chúng tôi đã phải chờ rất lâu để có thể gặp được hai anh em. Qua một hồi ngồi nói chuyện mới được Quân chia sẻ: "Gia đình em trước đây thuộc vào bậc khá giả trong bản, nhưng rồi khi ông và bố mắc nghiện đồ đạc trong gia đình đều bị bán hết. Cả hai người đều chết vì bị bệnh AIDS rồi. Một thời gian sau, bà bị bắt vì liên quan đến ma túy sau đó mẹ bỏ đi thỉnh thoảng mới mang ít tiền về cho hai anh em. Hai anh em đã phải sống bằng những bát cơm, bát gạo đi xin được của hàng xóm, cũng có những hôm không có gì để ăn, hai anh em chỉ biết ôm nhau khóc".

Quân và Anh vẫn còn ngây thơ để hiểu được sự mất mát, bất hạnh của bản thân

Những câu chuyện tương tự như trên, không quá hiếm gặp tại bản Xôm. Ma túy đã làm cho nhiều gia đình tan nát với cảnh vợ mất chồng, con mất cha mẹ. Cái chết trắng vẫn ngày đêm hoành hành và chưa có dấu hiệu cho thấy nó sẽ dừng lại. Hiện xã Thanh An có 25 thôn, bản với gần 1.800 hộ và trên 7.000 khẩu, người dân ở đây sinh sống bằng nông nghiệp là chính. Đến thời điểm hiện tại, toàn xã có gần 170 đối tượng nghiện hút ma túy. Riêng tại bản Xôm số đối tượng nghiện có hồ sơ quản lý là gần 20 người nhưng đây chỉ là một con số ảo, bởi trong thực tế số đối tượng nghiện còn nhiều hơn vậy. Trước những diễn biến phức tạp của tệ nạn ma túy và sự lây lan đến chóng mặt của đại dịch HIV/AIDS, hàng năm các cấp chính quyền cùng lực lượng công an xã đã luôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia tố giác tội phạm; quản lý chặt chẽ các đối tượng tù tha về. Đặc biệt Công an tỉnh, huyện đã rất nhiều lần tổ chức các đợt truy quét, xóa bỏ các tụ điểm phức tạp nhằm ổn định lại tình hình. Từ đầu năm đến nay, Lực lượng công an đã triệt phá được 3 vụ, với 3 đối tượng về hành vi vận chuyển và buôn bán lẻ ma túy.

Rời bản Xôm khi trời đã quá trưa, hình ảnh những vỏ bơm kim tiêm nằm ngổn ngang bên vạt cỏ lại hiện ra trước mắt chúng tôi. Ma túy ở bản Xôm như cơn lốc xoáy càn quét nhiều năm trời, khiến bản làng trở nên tiêu điều, bao người đã phải chết  và  vướng vào vòng lao lý, bao gia đình phải sống trong cảnh hoang tàn, có người đã ra đi nhưng nỗi đau họ để lại chắc chắn sẽ chẳng bao giờ nguôi. Và bản Xôm cần lắm một sự đổi thay mà trước hết là sự vào cuộc quyết liệt của ngành chức năng để ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng buôn bán, sử dụng ma túy tại đây. Chỉ như vậy mới hy vọng những thế hệ tiếp sau của bản Xôm mới thoát khỏi bóng đen của ma túy và có cuộc sống bình yên như các bản làng khác./.

Nguyễn Hằng