Nước sạch và vệ sinh môi trường trong xây dựng nông thôn mới

Thứ Ba, 26/03/2013, 14:22 [GMT+7]

Điện Biên TV - Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn là 1 trong những tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới được các cấp, các ngành hết sức quan tâm. Bởi nước sạch và vệ sinh môi trường có ý nghĩa quan trọng trong đời sống của nhân dân, góp phần làm thay đổi rõ rệt bộ mặt nông thôn, vùng sâu, vùng xa và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

bb
Công trình nước sạch Huổi Bẻ, Huổi Cưởm ở xã Thanh Chăn đã cung cấp nước cho 100% người dân trên địa bàn

Hiện nay, ở một số vùng nông thôn trong tỉnh, nguồn nước người dân sử dụng sinh hoạt chủ yếu là ở ao, hồ, bể chứa nước mưa và nước ngầm từ giếng khơi, giếng khoan. Nếu nguồn nước không đảm bảo vệ sinh sẽ gây nên nguy cơ mắc các bệnh đường ruột, bệnh ngoài da và một số bệnh khác. Chính vì thế, vai trò của nước sạch với đời sống nói chung, với các vùng nông thôn luôn quan trọng và cần thiết hơn bao giờ hết. Việc đưa nước sạch và đảm bảo vệ sinh môi trường sống không chỉ giải quyết tình trạng thiếu nước sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe người dân mà còn ổn định và từng bước thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

Công trình cấp nước sạch nông thôn là một trong những công trình thiết yếu trong đời sống, không chỉ góp phần cải thiện điều kiện sống, nâng cao nhận thức của người dân khu vực nông thôn mà còn góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đặc biết đối với người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa. Vì vậy, thời gian qua, Chính phủ đã tập trung nhiều nguồn lực để phát triển mạng lưới cấp nước sạch nông thôn. Quyết định số 366/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ: “Từng bước thực hiện hóa Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch, cải thiện điều kiện cung cấp nước sạch, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người dân nông thôn”. Chiến lược quốc gia cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2020 cũng xác định rõ mục tiêu: “Tất cả dân cư nông thôn được sử dụng nước sạch đạt tiêu chuẩn chất lượng quốc gia”. Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn cũng là một trong những tiêu chí xây dựng nông thôn mới được các cấp, các ngành quan tâm đặc biệt.

Thông qua các chương trình, dự án đã và đang được triển khai thực hiện ở tỉnh Điện Biên như: Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường, chương trình nước sạch xây dựng nông thôn mới... đã góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng; phát triển kinh tế gắn liền bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và hướng tới một xã hội phát triển bền vững. Chương trình xây dựng nông thôn mới đề ra mục tiêu chính là: Cung cấp đủ nước sinh hoạt sạch và hợp vệ sinh cho dân cư, trường học, trạm y tế, công sở và các khu dịch vụ công cộng... Cùng với đó là việc nâng cao hiểu biết của người dân vùng dự án về sử dụng nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.

Trong năm qua, xã Thanh Chăn, huyện Điện Biên đã hoàn thành nhiều công trình cấp nước đầu tư xây dựng tại các thôn bản trên địa bàn. Đặc biệt, công trình nước sạch Huổi Bẻ, Huổi Cưởm được đầu tư xây dựng cung cấp nước cho 100% người dân trên địa bàn, có ý nghĩa quan trọng, đem lại hiệu quả thiết thực đáp ứng được lòng mong mỏi được sử dụng nước sạch của người dân.

Với mục tiêu nâng tỷ lệ hộ dân khu vực nông thôn sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung, góp phần nâng cao đời sống người dân và phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Điện Biên đã huy động từ các nguồn vốn cho chương trình nước sạch nông thôn, tập trung đầu tư mở rộng xây dựng mạng lưới gắn với nâng cao chất lượng nước, khai thác có hiệu quả công suất hoạt động của hệ thống cấp nước sạch nông thôn. Định kỳ hàng năm tổ chức Tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; tổ chức vận động, tuyên truyền người dân khu vực nông thôn tăng cường sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh để phòng chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm. Đồng thời, phối hợp với các xã, phường và đơn vị liên quan ưu tiên, bố trí mặt bằng xây dựng các trạm cấp nước phù hợp quy hoạch, sớm bàn giao để Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn chủ động thực hiện các thủ tục đầu tư, đảm bảo tiến độ thi công xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt cho nhân dân. Ngoài ra, trung tâm còn kết hợp với địa phương rà soát lại việc quy hoạch xây dựng hệ thống cấp nước, đầu tư nâng cấp các trạm cấp nước các xã vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa để đảm bảo chất lượng nước và nâng cấp mở rộng các trạm cấp nước đáp ứng nhu cầu phát triển của cụm dân cư, thương mại, dịch vụ.

bb
Tại xã Thanh Chăn việc thu gom và xử lý rác thải vẫn chưa triển khai được

Theo Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh thì một trong những biện pháp để duy trì hiệu quả nhà máy cung cấp nước sạch được đặt ra là giao trực tiếp quản lý, khai thác, vận hành, đảm bảo chất lượng nguồn nước đến người sử dụng nhằm nâng cao năng lực quản lý của người dân. Để nâng hiệu quả sử dụng và nâng công suất của các trạm cấp nước cũ cần đầu tư thêm hệ thống đường ống dẫn nước để đưa nước sạch đến từng hộ gia đình ở vùng sâu. Bên cạnh đó, việc tìm thêm nguồn vốn và huy động sự đóng góp của cộng đồng xã hội và người dân để tiếp tục xây dựng, bảo dưỡng các trạm cấp nước cũng là việc làm rất cần thiết và cấp bách. Những việc làm này, vừa có tác dụng giúp người dân được sử dụng nguồn nước sạch sinh hoạt, tránh được những bệnh liên quan do sử dụng nguồn nước không bảo đảm chất lượng.

Song song với việc xây dựng các công trình nước sạch thì các công trình bảo vệ môi trường nông thôn trên địa bàn cũng được triển khai như: Xây dựng, cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước trong thôn, xóm; chỉnh trang, cải tạo nghĩa trang; cải tạo, xây dựng các ao, hồ; phát triển cây xanh ở các công trình công cộng. Đặc biệt là việc xử lý nguồn chất thải trong chăn nuôi và dự án khí sinh học (Biogas) đã thu hút được nhiều hộ dân tham gia và thực hiện. Vì vậy, tình hình vệ sinh môi trường nông thôn trong năm qua đã có nhiều thay đổi, cảnh quan và môi trường nông thôn được cải thiện đáng kể, nhất là tập quán không sử dụng nhà vệ sinh hoặc sử dụng phân chưa qua xử lý để bón ruộng đã và đang được cải thiện.

Bộ mặt thôn bản đang dần thay đổi, khang trang và sạch đẹp hơn trước. Việc người dân được hưởng hiệu quả đầu tư từ dự án đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân nâng cao điều kiện và chất lượng cuộc sống để tập trung phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo. Qua đó, góp phần giảm nguồn phát tán các loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong khu dân cư, giảm chi phí khám chữa bệnh cho nhân dân, giảm tình trạng ô nhiễm môi trường, bảo vệ chất lượng nguồn nước, cải thiện môi trường nông thôn và đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.

Các hoạt động thiết thực này đã cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường, nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân cũng như trong khu dân cư. Tỷ lệ người dân được tiếp cận nước sạch ngày càng tăng, môi trường nông thôn được cải thiện, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân theo hướng văn minh, hiện đại và bền vững. Tuy nhiên để đạt được tiêu chí vệ sinh môi trường trong xây dựng nông thôn mới vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Hiện nay, việc thu gom và xử lý rác thải vẫn chưa triển khai được. Thêm vào đó, đa số bà con nhân dân trong địa bàn là đồng bào dân tộc thiểu số nên thói quen trong việc đảm bảo vệ sinh còn nhiều hạn chế.

Vì vậy, chính quyền địa phương đã đề ra giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn trên, ông Nguyễn Văn Vĩnh - Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Chăn, huyện Điện Biên cho biết: Vấn đề trước mắt là cấp ủy, chính quyền xã Thanh Chăn đã tuyên truyền đến người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường bằng cách thu gom rác thải tại các hộ gia đình và hạn chế việc thải rác ra môi trường nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, cũng như phòng chống dịch bệnh trên địa bàn xã.

Hiện nay, do tiếp cận với nguồn nước hợp vệ sinh dễ dàng đã giúp cải thiện được tình trạng vệ sinh môi trường ở khu vực nông thôn. Việc người dân sử dụng nước ao hồ, sông suối không hợp vệ sinh cho sinh hoạt hàng ngày cũng đã giảm đáng kể, hạn chế được các bệnh liên quan đến nguồn nước không hợp vệ sinh. Để đảm bảo nước sinh hoạt kịp thời cho người dân, các cấp, các ngành liên quan cần quan tâm hơn nữa việc thực hiện có hiệu quả chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Nhất là việc quản lý, khai thác hệ thống cấp nước hợp lý để cung cấp đủ và kịp thời cho nhu cầu sử dụng nước dân cư vùng nông thôn, đảm bảo tiêu chuẩn nước sạch sinh hoạt nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng, thực hiện nếp sống văn hóa mới và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, thay đổi bộ mặt nông thôn, góp phần đẩy nhanh quá trình xây dựng nông thôn mới./.

Lường Hương – Trọng Lâm

.