Thực trạng và giải pháp giữ rừng ở Điện Biên Đông
Điện Biên TV - Huyện Điện Biên Đông có tổng diện tích tự nhiên là hơn 120.800 ha, trong đó diện tích rừng hiện còn là 30.740 ha, độ che phủ rừng đạt 25,4%. Trong thời gian qua, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên Đông đã đề ra những biện pháp tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành gắn với những chính sách, chương trình hành động để nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả trong hoạt động bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng trên địa bàn.
![]() |
Điện Biên Đông luôn coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục và vận động quần chúng tham gia bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng |
Điện Biên Đông nằm trong 63 huyện nghèo của cả nước, với 13 xã/14 xã, thị trấn được hưởng quyết định 30a của Chính phủ. Đây cũng là huyện có kinh tế chậm phát triển, người dân sống phụ thuộc vào nương rẫy là chính, ruộng nước ít, đời sống khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao. Bên cạnh đó, dân cư phân bố rải rác, không tập trung sống quần cư theo thôn, bản mà chủ yếu sống ở các thung lũng, sườn đồi, núi cao; trình độ nhận thức của người dân còn thấp nên công tác quản lý bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng còn hạn chế. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng cháy rừng, phá rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép để làm nương rẫy. Trong những ngày đầu tháng 3 năm 2013, trên địa bàn huyện đã xảy ra 4 vụ cháy: 2 vụ cháy thảm thực vật trạng thái Ic tại tiểu khu đầu nguồn nước sinh hoạt của huyện thiệt hại 18,53 ha; 2 vụ cháy rừng phòng hộ tại bản Phiêng Muông A, B xã Pú Hồng, 6,3 ha diện tích bị cháy, tỷ lệ thiệt hại 30%.
Tình trạng tranh chấp đất đai, lấn chiếm đất rừng giữa các xã giáp ranh với huyện Thuận Châu, Sông Mã của tỉnh Sơn La liên quan đến địa giới hành chính vẫn xảy ra và diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, Hạt Kiểm lâm đã tham mưu cho UBND huyện Điện Biên Đông phối hợp với UBND huyện Thuận Châu, Sông Mã (tỉnh Sơn La) tổ chức 5 đợt cử đoàn công tác đến thực địa, điểm bản Háng Tầu (xã Sa Dung), bản Tư Làng a, b (xã Mường Báng) giải quyết bằng những biện pháp thương lượng để từng bước ổn định cuộc sống cho người dân các xã giáp ranh. Đồng thời, bảo vệ bằng được diện tích rừng hiện có ở khu vực giáp ranh không bị lấn chiếm, phá làm nương.
Sức ép gia tăng dân số còn ở mức cao cũng ảnh hưởng nhiều mặt đến việc giữ rừng như: Khai thác gỗ gia dụng làm nhà tại chỗ, lấn chiếm đất rừng làm đất để sản xuất lương thực. Do vậy việc quản lý lâm sản trên địa bàn gặp không ít khó khăn, nhất là do trên địa bàn huyện Điện Biên Đông chưa giao đất, giao rừng đến từng hộ gia đình quản lý bảo vệ, chỉ giao cho UBND các xã, thị trấn quản lý chung, vì vậy rừng chưa có chủ. Thêm vào đó, lực lượng kiểm lâm mỏng, trang thiết bị, thông tin liên lạc phục vụ cho công tác quản lý lâm sản còn thiếu, chưa đáp ứng được với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình hiện nay. Trong năm 2012, trên địa bàn huyện Điện Biên Đông đã xảy ra 27 vụ vi phạm lâm luật. Trong đó, 21 vụ phá rừng trái pháp luật để làm nương, 4 vụ vi phạm khai thác vận chuyển cất giữ lâm sản trái phép, 1 vụ vi phạm mang công cụ cơ giới khai thác rừng trái quy định của Nhà nước và 1 vụ mua bán trái phép động vật hoang dã.
Với mục tiêu giữ vững diện tích rừng hiện có, nâng cao nhận thức bảo vệ phòng cháy chữa cháy rừng trong cộng đồng, không để xảy ra cháy rừng, thiệt hại do chặt phá rừng, săn bắt động vật rừng trái phép… Hạt Kiểm lâm Điện Biên Đông phối hợp cùng các cấp chính quyền, các sở, ban, ngành đã tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Công tác tuyên truyền, giáo dục và vận động quần chúng tham gia bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng là một trong những biện pháp quan trọng, là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, các cấp chính quyền và tổ chức đoàn thể cùng phối hợp thực hiện, giúp người dân nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng và lợi ích của rừng; về các quy định của pháp luật; mục đích, ý nghĩa của công tác bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng.
Hạt Kiểm lâm Điện Biên Đông thường xuyên tổ chức tuyên truyền học tập pháp luật về rừng như: Các nghị định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực quản lý bảo vệ rừng và quản lý lâm sản, các quy định về phòng cháy chữa cháy rừng, các biện pháp cấp bách để ngăn chặn tình trạng chặt phá rừng, đốt rừng làm nương, Luật bảo vệ và phát triển rừng, nêu gương những đơn vị, gương người tốt việc tốt trong công tác bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng... Triển khai quán triệt sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân thực hiện các biện pháp bảo vệ rừng, ngăn chặn phá rừng và chống người thi hành công vụ.
![]() |
Thành lập 243/243 các tổ, đội xung kích phòng cháy chữa cháy rừng ở các bản, tổ dân cư với 3.200 người tham gia |
Bước vào liên mùa khô hanh năm 2012 - 2013, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên Đông đã tham mưu cho UBND huyện chủ động xây dựng phương án phòng cháy chữa rừng mùa khô hanh và xây dựng lịch trực phòng cháy chữa cháy rừng gửi UBND các xã, thị trấn, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, các trường học, lực lượng vũ trang đóng chân trên địa bàn huyện chủ động tổ chức xây dựng tốt phương án phòng cháy chữa cháy rừng từ huyện đến các xã, thị trấn. Thành lập Ban chỉ huy các vấn đề cấp bách về bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng cấp huyện gồm 30 người; cấp xã, thị trấn gồm 489 người. Thành lập 243/243 các tổ, đội xung kích phòng cháy chữa cháy rừng ở các bản, tổ dân cư với 3.200 người tham gia. Kiểm lâm địa bàn cũng tổ chức ký cam kết giữa các hộ gia đình với các trưởng thôn bản, các trưởng thôn bản với chủ tịch UBND xã về bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng.
Lực lượng quản lý bảo vệ, phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn huyện được tổ chức theo hệ thống gồm: Lực lượng chuyên trách; lực lượng bảo vệ, phòng cháy và chữa cháy rừng của địa phương cấp xã; lực lượng tại chỗ. Tại mỗi xã, thị trấn có rừng đã tổ chức lực lượng bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng là dân quân tự vệ địa phương. Lực lượng này có nhiệm vụ phối hợp cùng lực lượng kiểm lâm thực hiện kế hoạch truy quét các trọng điểm chặt, phá rừng và chữa cháy rừng.
Thực hiện Chỉ thị số 14/CT-HU của huyện ủy huyện Điện Biên Đông về chỉ đạo cuộc diễn tập phòng cháy chữa cháy rừng, Hạt Kiểm lâm huyện đã chủ động xây dựng kế hoạch phối hợp với Ban chỉ huy quân sự huyện tổ chức diễn tập cho 2 xã Sa Dung và Pu Nhi. Trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, chính quyền địa phương các cấp luôn quán triệt phương châm 4 tại chỗ “Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và vật tư hậu cần tại chỗ”, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm, tình hình, điều kiện thực tế để triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng và cây phân tán theo quy định tại Nghị định số 09/2006/NĐ-CP của Chính phủ. Kết quả đã được Ban chỉ đạo cuộc diễn tập đánh giá đạt từ loại khá, giỏi trở lên.
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong công tác quản lý bảo vệ rừng, quản lý lâm sản và phòng cháy chữa cháy rừng, đồng thời đấu tranh phòng chống các hành vi vi phạm pháp luật về rừng trên địa bàn huyện trong năm 2013, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên Đông cần tiếp tục tập trung triển khai thực hiện một số giải pháp như: Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền Luật bảo vệ và phát triển rừng, các chỉ thị, nghị định khác của Chính phủ liên quan đến bảo vệ và phát triển rừng đến mọi tầng lớp dân cư để người dân biết, thực hiện. Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện bản cam kết, hương ước, quy ước bảo vệ rừng thôn bản, tổ dân cư, có hình thức xử lý nghiêm đối với tập thể, cá nhân vi phạm cam kết. Phối hợp cùng chính quyền địa phương tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, hội trại gắn với công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ, phát triển rừng và cây xanh trong học sinh thuộc các trường trung học cơ sở nằm trong địa bàn có rừng và cây phân tán.
Với quyết tâm và bằng nhiều giải pháp thực hiện, huyện Điện Biên Đông đang đặt mục tiêu bảo vệ tốt rừng hiện còn, đẩy mạnh phát triển rừng nhằm từng bước nâng cao độ che phủ của rừng trên địa bàn./.
Lường Hương – Anh Tuấn