ĐBP - Những vụ việc vi phạm pháp luật ở lứa tuổi thanh, thiếu niên thời gian gần đây trên địa bàn tỉnh với các hành vi như: Lạng lách, đánh võng, phóng nhanh, vượt ẩu, thậm chí mang theo những vật dụng có tính sát thương đang gióng lên hồi chuông cảnh báo. Thực tế cho thấy, bên cạnh tác động từ xã hội, sự buông lỏng quản lý và thiếu phối hợp giữa gia đình và nhà trường là những nguyên nhân sâu xa.

Rạng sáng 13/7/2025, một số tuyến phố trên địa bàn phường Điện Biên Phủ bất ngờ trở thành “đường đua” của những “bóng đen tốc độ”. Nhóm thanh niên điều khiển xe máy không biển số, không đội mũ bảo hiểm, che mặt, phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách, đánh võng với tốc độ cao, thách thức lực lượng chức năng rồi nhanh chóng tẩu thoát trong đêm. Đáng lo ngại, một số đối tượng còn mang theo vật nghi là súng, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự và an toàn cho người đi đường.

Các đối tượng là thanh, thiếu niên bị lực lượng chức năng triệu tập làm việc vì hành vi gây rối trật tự công cộng. Ảnh: ANĐB

Triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, cơ quan công an đã triệu tập 12 đối tượng trong độ tuổi từ 13 - 21, đều trú tại phường Mường Thanh để làm rõ hành vi vi phạm. Trong số này, có những em vẫn đang đi học khiến nhiều gia đình không khỏi lo lắng. Bà L.T.H., mẹ của một thanh niên trong nhóm bị triệu tập chia sẻ: “Khi được công an mời lên làm việc, gia đình tôi thực sự sốc. Ở nhà, cháu ngoan, ít nói, đi đâu cũng bảo là sang nhà bạn. Gia đình chủ quan, không kiểm soát chặt chẽ giờ giấc sinh hoạt nên không lường hết được sự việc”.

Sau khi vụ việc xảy ra, gia đình bà H. đã nghiêm túc nhìn nhận lại trách nhiệm trong quản lý, giáo dục con em; nhận thấy việc chỉ chú trọng đến học tập mà thiếu theo sát sinh hoạt, các mối quan hệ bên ngoài của con là một thiếu sót, gia đình đã cam kết tăng cường quản lý giờ giấc, thường xuyên trao đổi, nhắc nhở, định hướng để con em nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không tham gia các hoạt động tiềm ẩn nguy cơ vi phạm.

Không riêng nhóm đối tượng trên, từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã phát hiện, xử lý hàng chục trường hợp thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật. Trước thực trạng đó, thời gian qua, các cơ sở giáo dục đã tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, coi đây là giải pháp quan trọng nhằm ngăn ngừa vi phạm từ sớm, từ gốc.

Lực lượng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh tuyên tuyền, phổ biến pháp luật cho học sinh Trường THPT Thanh Chăn.

Tại nhiều trường học, nội dung giáo dục ý thức chấp hành pháp luật, nhất là pháp luật về trật tự an toàn giao thông được lồng ghép thường xuyên trong các buổi sinh hoạt dưới cờ, tiết học giáo dục công dân và hoạt động ngoại khóa. Thông qua các hình thức tuyên truyền trực quan, phân tích tình huống thực tế, học sinh được giúp nhận diện rõ những hành vi vi phạm thường gặp, hiểu hậu quả pháp lý, những hệ lụy có thể xảy ra đối với bản thân, gia đình và xã hội.

Em Lò Thanh Nam, lớp 11, Trường THPT Thanh Chăn chia sẻ: Sau các buổi tuyên truyền tại trường, chúng em chủ động nhắc nhở nhau chấp hành quy định khi tham gia giao thông, không tụ tập chạy xe ban đêm, không sử dụng xe khi chưa đủ điều kiện, từ đó hình thành thói quen ứng xử phù hợp, tránh tâm lý a dua và những hành vi nguy hiểm, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh.

Cùng với các nội dung tuyên truyền về giao thông đường bộ, các cơ giáo dục cũng tăng cường phối hợp với cơ quan công an trong công tác phòng, chống ma túy học đường. Tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, nhà trường xác định đây là một trong những nội dung trọng tâm của giáo dục toàn diện cho học sinh. Bởi vậy, bên cạnh việc lồng ghép kiến thức trong các môn học, nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền chuyên đề, phối hợp với công an, y tế cung cấp thông tin, giúp học sinh nhận diện rõ tác hại của ma túy cũng như các phương thức lôi kéo, dụ dỗ tinh vi, đặc biệt qua không gian mạng.

Học sinh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn tham gia buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng chống ma túy học đường.

Cô Bùi Thị Anh, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn cho biết: Xác định phòng, chống ma túy học đường là nhiệm vụ quan trọng trong công tác giáo dục, ngay từ đầu năm học 2025 - 2026, nhà trường đã chủ động phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh và Công an phường Điện Biên Phủ tổ chức tuyên truyền cho hơn 500 cán bộ, giáo viên và học sinh. Qua đó, học sinh được trang bị kiến thức nhận diện các nguy cơ, hiểu rõ tác hại của ma túy, nâng cao ý thức tự phòng ngừa, chấp hành pháp luật. Nhà trường cũng tăng cường trao đổi với phụ huynh để phối hợp quản lý, theo dõi học sinh ngoài giờ học, góp phần hình thành “hàng rào” phòng ngừa vi phạm từ sớm, từ xa.

“Ma túy hiện nay không còn xuất hiện dưới những hình thức quen thuộc mà được ngụy trang tinh vi, dễ khiến học sinh mất cảnh giác. Vì vậy, việc trang bị kiến thức để học sinh nhận diện, biết cách từ chối và chủ động phòng tránh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nhà trường cũng tăng cường phối hợp với phụ huynh trong việc quản lý học sinh ngoài giờ học, kịp thời trao đổi khi phát hiện những biểu hiện bất thường...” - cô Bùi Thị Anh nhấn mạnh.

Đại diện Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn và Phòng Cảnh cát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh ký cam kết chung tay xây dựng “Trường học không ma túy”.

Thực tế cho thấy, ngăn ngừa vi phạm trong lứa tuổi thanh, thiếu niên không thể chỉ trông chờ vào xử lý sau vi phạm mà cần sự phối hợp thường xuyên giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Gia đình giữ vai trò quản lý, giáo dục nếp sống cho con em, nhà trường giúp học sinh hình thành ý thức chấp hành pháp luật và kỹ năng tự phòng ngừa. Sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng sẽ tạo “lá chắn” ngăn chặn vi phạm từ sớm, góp phần xây dựng môi trường sống, học tập an toàn, lành mạnh cho thanh, thiếu niên.

Quang Long